geleneksel türk tiyatrosu ne demek?

Geleneksel Türk Tiyatrosu

Geleneksel Türk Tiyatrosu, modern tiyatronun Türkiye'ye gelmesinden önce var olan, sözlü geleneğe dayalı, belirli tipleri ve konuları işleyen bir tiyatro türüdür. Temel amacı güldürmek ve eğlendirmek olan bu tiyatro, genellikle doğaçlama (irtical) üzerine kuruludur.

Temel Özellikleri:

• Doğaçlama (İrtical): Metne bağlı kalınmaz, oyuncular o anki duruma göre doğaçlama yaparlar. https://www.nedemek.page/kavramlar/doğaçlama%20(irtical)
• Sözlü Gelenek: Yazılı metinler yerine, usta-çırak ilişkisiyle aktarılan sözlü gelenek önemlidir.
• Tiplemeler: Belirli karakterler (tiplemeler) tekrar tekrar kullanılır. Örneğin, https://www.nedemek.page/kavramlar/pişekar ve https://www.nedemek.page/kavramlar/kavuklu gibi.
• Müzik ve Dans: Oyunlarda sıkça müzik ve dansa yer verilir.
• Seyirciyle İlişki: Oyuncular doğrudan seyirciyle etkileşim kurabilir, onlara sorular sorabilir veya yorum yapabilirler.

Başlıca Türleri:

• Karagöz: Gölge oyunu olarak da bilinir. Deriden yapılmış figürlerin perde arkasından ışıkla yansıtılmasıyla oynanır. https://www.nedemek.page/kavramlar/karagöz
• Orta Oyunu: Canlı oyuncularla oynanan, meydanlarda veya kahvehanelerde sergilenen bir türdür. https://www.nedemek.page/kavramlar/orta%20oyunu
• Meddah: Tek bir oyuncunun hikaye anlatarak ve farklı karakterleri canlandırarak yaptığı gösteridir. https://www.nedemek.page/kavramlar/meddah
• Köy Seyirlik Oyunları: Köylerde özel günlerde (düğün, bayram vb.) oynanan, genellikle komik ve eğlenceli oyunlardır. https://www.nedemek.page/kavramlar/köy%20seyirlik%20oyunları

Önemli Karakterler:

• Pişekâr: Orta oyununda oyunun düzenleyicisi ve yöneticisidir.
• Kavuklu: Orta oyununda saf, aklı biraz kıt karakterdir.
• Karagöz: Karagöz oyununda saf, dürüst ve halktan bir karakterdir.
• Hacivat: Karagöz oyununda bilgili, eğitimli ve daha rasyonel bir karakterdir.

Geleneksel Türk Tiyatrosu, Türk kültürünün önemli bir parçasıdır ve günümüzde de çeşitli etkinliklerle yaşatılmaya çalışılmaktadır.